Jedną z #czerwonaflaga dotyczących narządu wzroku jest OCZOPLĄS . Razem z @dbajowzrok w ramach projektu #specjaliscidzieciom przygotowaliśmy dla Was kilka słów o tym objawie.
Co to jest oczopląs?
Z definicji są to mimowolne, rytmiczne, wahadłowe ruchy gałek ocznych.
Dwa najczęstsze rodzaje oczopląsu to:
– oczopląs WAHADŁOWY – oczy poruszają się w ten sam sposób w każdym kierunku.
– oczopląs SKACZĄCY – oczy poruszają się z nierówną prędkością.
Może występować również oczopląs utajony, który ujawni się w oku odsłoniętym, kiedy zasłonimy jedno oko.
Kolejny podział oczopląsu zależny jest od toru ruchu. Wyróżniamy oczopląs:
- poziomy,
- pionowy,
- skośny
- lub obrotowy.
Jak dobrze wiecie, badanie lekarskie składa się z dwóch części: badania przedmiotowego i podmiotowego. Obie części są tak samo istotne. Przy zbieraniu wywiadu należy uwzględnić pytanie o występowanie oczopląsu w rodzinie, gdyż oczopląs może mieć charakter dziedziczny.
Jest wiele schorzeń, które łączą się z oczopląsem np.:
- albinizm,
- zaćma,
- jaskra wrodzona,
- siatkówczak
- i inne.
W badaniu fizykalnym bardzo ważne jest badanie ruchu gałek ocznych i wykrycie ewentualnego tłumienia któregoś oka.
Ponad to zróżnicować możemy oczopląs oczny oraz oczopląs przedsionkowy i błędnikowy.
OCZOPLĄS OCZNY
Oczopląs oczny może być ukryty, wrodzony i ujawniać się, kiedy zasłonimy jedno oko.
Oczopląs oczny może być samoistny, najczęściej ten rodzaj występuje u dzieci, które rodzą się niewidome, ponieważ nie posiadają one bodźców plamkowych (plamka na siatkówce odpowiada za widzenie centralne).
Może być nastawczy i ten rodzaj można u wielu nawet zdrowych osób po prostu wywołać, kiedy polecimy im zwrócić wzrok w bok do „oporu” -maksymalnie w jedną stronę, na granicę pola widzenia obuocznego. Może się ujawniać również u osób, które mają osłabienie któregoś z mięśni ocznych.
No i mamy oczopląs optokinetyczny, który wielu z nas nie raz mogło odczuć chociażby w sytuacji wyglądania za okno pociągu, kiedy patrzymy na szybko przemieszczający się jednostajnie w jednym kierunku obraz – stąd np. do badania oczopląsu optokinetycznego u dzieci stosuje się np. tzw bębny optokinetyczne – są to obrotowe bębny z biało czarnymi pasami, które wprawia się w ruch i sprawdza, czy u dziecka występuje ten odruch „śledzenia” kontrastowych czarnych pasów
Rodzajów oczopląsu jest sporo, te powyższe to tylko ich część.
Gdy idziemy z dzieckiem na diagnostykę, bo np. sami już zauważyliśmy, że ten oczopląs się gdzieś nam ujawnia, to dobrze jest wybrać się do takiego specjalisty, który specjalizuje się w tym temacie.
Co stosuje się na oczopląs?
Jest trochę różnego rodzaju rozwiązań.
Typowe leki stosujemy głównie w przypadku oczopląsów błędnikowych czy przedsionkowych.
W innych przypadkach leczenie jest zależne od rodzaju oczopląsu i jego przyczyny, mogą to być:
- soczewki kontaktowe,
- odpowiednie okulary,
- korekcja pryzmatyczna żeby np. poprawić ustawienie nastawcze głowy,
- ćwiczenia ortoptyczne / optometryczna terapia widzenia.