HIPERLAKTACJA

Aktualizacja 07.08.2022

Mówiąc o rozwoju nie można zapomnieć o zaspokojeniu najważniejszej potrzeby naszego maleństwa jaką jest głód! Zawodowo, a teraz i prywatnie, temat karmienia jest mi bliski. Postaram się Wam przybliżyć aspekty związane z karmieniem piersią, ale i nie tylko.

Dużo się mówi o niedobrze mleka, ale mało o jego nadmiarze i jak sobie z tym radzić.

Dlatego zaczniemy od HIPERLAKTACJI (powtarzając za słownikiem języka polskiego: HIPER [gr.hypér] jest to pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na nadmiar lub ponadwymiarowość czegoś albo wskazujący na wielkość lub wysoki poziom czegoś/ LAKTACJA [ łac.] to wydzielanie mleka przez gruczoły mleczne kobiet i samic ssaków. W skrócie mama produkuje więcej mleka niż potrzebuje dziecko. O hiperlaktacji możemy mówić kiedy laktacja jest już ustabilizowana w tzw. okresie utrzymania laktacji, który rozpoczyna się po około 4 tygodniach od porodu.

Możemy wyróżnić dwie główne jej przyczyny:

  1. Niezależna od stymulacji

Samoistna nadmierna produkcja pokarmu.
Mówimy o niej, kiedy piersi się nadmiernie wypełniają, a wyciek mleka następuje pomiędzy karmieniami. Nie zawsze udaje się znaleźć przyczynę tego stanu.

Nie martwcie się! W takim wypadku ona z czasem ustępuje i co ważne nie obserwuje się nawrotów w kolejnych ciążach.
Uwaga #czerwonaflaga jednak jeżeli obserwujemy jakieś niepokojące nas objawy należy zgłosić się do lekarza celem wykluczenia choroby u matki.

  1. Zależna od stymulacji.

Jej przyczyną jest przeważnie odciąganie pokarmu bez wskazań.

Jak zaobserwować u siebie nadmiar produkcji mleka?

Objawy hiperlaktacji

Mama

  1. Szybkie przepełnianie się piersi między karmieniami.
    2. Nadmierny wypływ pokarmu.
    3. Wzrost ryzyka zastoju, zapalenia czy nawet ropnia piersi.

Dziecko

1.Bardzo dobry a nawet nadmierny przyrost masy ciała.

  1. W trakcie karmienia obserwujemy:
    -głośne i szybkie połykanie (mocno nasilone na początku)
    -krztuszenie się dziecka
    -spłycenie chwytu piersi
    -niepokój i odpychanie się od piersi.

3.Zdarzają się nawet sytuacje odmowy ssania piersi przez dziecko.

  1. Mogą pojawić się problemy z dróg oddechowych spowodowane aspiracją do nich mleka (czyli przypadkowym pobraniu z wdechem płynu jakim jest mleko).
  2. Pojawiają się problemy brzuszkowe:
    – wzdęcia ( nadmierna ilość oddawanych gazów)
    – „strzelające”, wodniste i pieniste stolce
    – bóle brzuszka
  3. Dziecko może być drażliwe.

Jak sobie poradzić z hiperlaktacją?

Powiem Wam, że jest część kobiet, które tak jak Wy zmagają się z problemem nadmiernej produkcji mleka! Tak, tak nie jesteście same. Ba, jest nawet lepiej – są sposoby aby sobie i dziecku pomóc.

Oto one:
1. Warto sprawdzić jaka pozycja jest dla Was najlepsza. Zalecane są pozycje, w których głowa dziecka jest wyżej niż pupa. Przy hiperlaktacji idealna jest pozycja biologiczna bo grawitacja i naturalne umiejętności (odruchy) dziecka działają na jego korzyść. Możecie też spróbować pozycję spod pachy. Plusem pozycji biologicznej  jest również to, że dziecko z łatwością może puścić pierś, aby mleko wypływało mu z ust. Jeśli macie wątpliwości co do pozycji zawsze warto skonsultować się z doradcą laktacyjnym.

ryc. 1 – #pozycjabiologiczna

Więcej o pozycji biologicznej przeczytasz: TUTAJ  #broszurka i #rozmowa

2. W trakcie karmienia nie przytrzymuj głowy dziecka! Niech ma swobodę ruchu i w razie konieczności będzie mogło uchylić głowę w celu wypuszczenia piersi.
3. W trakcie jednego karmienia możesz przystawić dziecko zamiast do dwóch, to do jednej piersi.
4. Możesz zmieniać pierś nie co karmienie ale np. co drugie bądź trzecie karmienie. Jeżeli poczujesz przepełnienie drugiej piersi to odciągnij mleko (najlepiej ręcznie) do uczucia ulgi. Nie rób tego do opróżnienia piersi, bo to tylko pobudzi laktacje. Jest to tzw. blokowanie karmień. Karmienie według bloków czasowych powinno odbywać się w ciągu dnia (np. 09:00–18:00) i karmienie bez ograniczeń z obu piersi powinno być wykonywane w nocy. Blokowanie karmień powinno odbywać się pod kontrolą ertyfikowanego Doradcy Laktacyjnego (CDL) i/ lub IBCLC.

                      ryc. 2 – odciąganie ręczne
5. Przed podaniem dziecku piersi możesz odciągnąć trochę mleka ręcznie (ryc. 2) bądź laktatorem.
6. Możesz stosować zimne okłady między karmieniami.
7. Nie czekaj z przystawieniem dziecka do piersi aż będzie bardzo głodne i zdenerwowane. To nie ułatwi Wam współpracy. Reaguj na pierwsze oznaki głodu!
8. Pamiętaj też, że nie każda aktywność dziecka czy płacz jest oznaka głodu!
9. Jeżeli odciągasz pokarm to zmniejsz częstość i objętość odciąganego mleka.

  1. W pierwszych miesiącach życia dziecko jest na tzw. ” górce ssania” czyli ma dużą potrzebę ssania. Szczyt tej górki przypada na 3-4 mż. Ssanie nieodżywcze (jeden ze sposobów samoregulacji u dziecka) jest tak samo ważne jak ssanie odżywcze (zaspokajanie potrzeby głodu). Niestety nadmierna produkcja mleka i szybko wypływ pokarmu z piersi nie ułatwiają dziecku zaspokojenia nieodżywczego odruchu ssania. Dlatego możn rozważyć wprowadzenie smoczka. Aby dobrać odpowiedni smoczek dla dziecka warto skonsultować się z doradcą laktacyjnym bądź logopedą.  Więcej informacji na temat smoczka przeczytat w akcji #smoczekpoznajmnie

Kolejną trudnością z jaką zmagają się mamy z nadmierną produkcją mleka jest to, że to mleko jest wszędzie!

Jak sobie pomóc w takiej sytuacji?

  1. W trakcie karmienia podłóż pod siebie gruby ręcznik albo podkłady (podkłady poporodowe idealnie się do tego nadają).
    2. Miej w zapasie dobre wkładki laktacyjne! Wybór jest ogromny. Musisz sama zdecydować, które Ci najbardziej odpowiadają.
    3. Sprezentuj sobie dobry biustonosz do karmienia! Najlepiej skorzystaj ze specjalnego salonu brafiterskiego, gdzie odpowiednio wyszkolony personel dobierze Ci najlepiej pasujący dla Ciebie model.
    4. Jeżeli w trakcie karmienia jedną piersią czujesz, że napływać Ci pokarm do drugiej to możesz delikatnie ucisnąć brodawkę (palcem lub położyć rozłożona dłoń na pierś) to powinno zmniejszyć samoistny wypływ mleka. To samo możesz robić między karmieniami, kiedy czujesz, że nastąpi samoistny wypływ mleka.

Zanim zdecydujesz się na stosowanie ziół bądź leków hamujących laktacje skontaktuj się z lekarzem lub doradca laktacyjnym. Są to substancje, których nie powinnaś stosować na własną rękę!

Mam nadzieję, że te kilka wskazówek pomoże Wam w tych trudnych chwilach. Jednak zawsze jak będziecie mieć wątpliwości lub problem będzie się przeciągać w czasie bądź nasilał to warto skontaktować się z DORADCĄ LAKTACYJNYM.

Bibliografia
  1. ABM Clinical Protocol #32: Management of Hyperlactation; 2020